بدعت در مقابل «سنّت» و به معنی نوآوری در دین و داخل کردن اندیشهها و آراء شخصی در دین و دینداری است.
امام علی(علیه السلام) در معرفی بدعت گذاران فرمود:
«بدعت گذاران کسانی هستند که با فرمان خدا و کتاب او و پیامبرش مخالفت میورزند و براساس رأی و هواهای نفسانی خود عمل میکنند هر چند شمار آنها بسیار باشد.» ( 9 )
بنابراین بدعت به معنی مخالفت با خدا و کتاب و پیامبر او و حاکم کردن هواهای نفسانی و عمل کردن براساس تمایلات شخصی است و این جز آنست که با الهام از کتاب و سنّت و بر اساس معیارهای الهی تحقیق و تحلیلی نو ارائه شود. بدعت امری است که سنّت و شیوه خدا و پیامبر(صلی الله علیه و آله وسلم) را نابود میکند و هیچ آفتی برای دین، چنین شکننده و نابود کننده نیست.
امام علی(علیه السلام) فرمود:
«ماهَدَمَ الدّینَ مِثْلُ البِدَعِ(0 1 )؛
هیچ چیز مانند بدعتها دین را ویران و تباه نکرده است.»
و به همین دلیل است که سنتمداران وظیفه دارند در مقابل بدعت گذاران قیام کنند و پرده از تزویر و نیرنگ آنها بردارند و راه نادرست آنها را برای مردمان آشکار کنند و بدینگونه از گمراهی مردم جلوگیری کنند.
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله وسلم) فرمود:
«هرگاه بدعتها در میان امتم آشکار شوند بر عالم است که علم و دانش خود را آشکار سازد، هر کس چنین نکند نفرین خدا بر او باد!» ( 11 )
با تأسف باید گفت که پس از پیامبر و راه روشن او، چه بدعتها که در دین نگذاشتند و چه انحرافها و کجیها که در مسیر دینداری پدید نیاوردند و چه گمراهیها که در برابر مردم نگشودند! و بدین سان چهره دین را واژگونه ساختند و رخسار تابناک آئین را به حجابهای هواها و سلیقههای شخصی پوشاندند و هر چند امامان معصوم(علیهم السلام) و به دنبال ایشان عالمان دین کوشیدند ولی همچنان راه بدعت گذاری و سنّت سوزی باز ماند و در دوران غیبت بیشتر شد.
و اکنون عالم در انتظار است که صاحب مکتب و موعود قرآن بیاید و در سایه سار حکومت او سنتها زنده گردیده و بدعتها برچیده شود. و بی شک در رأس برنامههای اصلاحی او مبارزه با بدعتها و گمراهی هاست تا زمینههای هدایت و رشد و تعالی بشر فراهم گردد.
امام باقر(علیه السلام) در ضمن سخنی بلند در توصیف زمان ظهور آن حضرت فرمود:
«... وَلایتْرُکُ بِدْعَةً اِلاّ اَزالَها وَ لاسُنَّةً اِلاّ اَقامَها... (2 1 ) ؛
هیچ بدعتی را وانگذارد مگر اینکه آن را از ریشه برکند و از هیچ سنّتی نمیگذرد مگر اینکه آن را بر پا خواهد فرمود.»
--------------------------